İş Ekipmanlarında Periyodik Bakım ve Temizlik

İşleyen tüm makine, araç, teçhizat ve ekipmanların periyodik olarak bakımlarının yapılması ve temiz tutulması sağlıklı çalışmalarını sağlayan ve kullanım ömürlerini uzatan en önemli etkenlerdendir. Ağır sanayi iş kollarında çok tehlikeli kategoride yer alan çalışma türlerinde makinelerin düzenli bakıma tabi tutulması hayati önem taşır. Bu yüzden iş kolu fark etmeksizin aslında tüm tehlike türlerinde kullanılan ve düzenli bakıma ihtiyacı olan ekipmanların bakımlarının yapılması gerekir. Bu, ofislerdeki fotokopi makineleri için de, marangoz atölyelerindeki hızarlar için de, üretim tesislerindeki bantlama makineleri için de geçerlidir.

Her ekipmanın bakım türü farklı olabilir. Her ekipmana periyodik bakım uygulayacak kişinin mesleği ve uzmanlık alanı da farklı olacaktır. Ancak buradaki temel amaç ekipmanın türü her ne olursa olsun periyodik bakımının yaptırılmasıdır. Bundan birinci dereceden sorumlu olan işverendir. Ancak iş güvenliği uzmanın da bu bakımların yapılması gerektiğini öneri olarak sunması, incelemelerinde yapılmayan bir bakım gördüğünde raporlaması gerekir. Yaşanan iş kazalarında iş güvenliği uzmanının raporuna ve denetimlerine bakılır. Eğer önerilerde veya raporlarda buna dair bir eksiklik yer alıyorsa işverene bu konuda yaptırım uygulanmaktadır.

Bu nedenle makine ve ekipmanların bakımlarının yapılması bir sorumluluktur ve bu sorumluluğun yerine getirilmesi, hem mal hem de can kayıplarının oluşmasını önlemektedir.

İş Ekipmanlarına Neden Düzenli Bakım Yapılmalıdır?

İş ekipmanlarına neden düzenli bakım yapılmalıdır? konusunda uzmanların görüşleri çok önemlidir. Zaten bu ekipmanları üreten firmaların periyodik bakımın önemi konusunda müşteriye sözel ve yazılı olarak bilgi verdiği de görülmektedir. Ancak bazen bu ekipmanları kullanan işletmelerin bakımları aksattığı görülmektedir. Bu aksaklıkların sonucunun maliyet olarak da bakımdan kat be kat üstün olacağını anlamak ve uygulamaya dökmek gerekir.

Genellikle yılda bir kez muayene işlemine tabi tutulan iş ekipmanları, önündeki yeni muayene sürecine kadar arıza gösterebilmektedir. Muayenede herhangi bir arıza veya eksiklik tespit edilmemiş ancak birkaç ay sonra bir parça kırılmış olabilir. Bu yüzden ekipmanların raf ömrünü dolduran birimlerinin ve parçalarının zamanında bakıma ihtiyaç duyduğu ve gerekirse değişime yapıldığı görülmektedir. En sağlıklı yöntem bu şekildeki periyodik bakımlardır.

İş ekipmanlarının çok daha büyük sistemde işlerliği sağladığı düşünülürse; küçük bir birimde meydana gelen hasarın, büyük sisteme de zararı olacağı öngörülebilir. Örneğin araçlarda triger kayışı aracın küçük bir birimidir ancak zamanında bakımı yapılmaz veya değiştirilmezse kendi maliyetinin çok daha üstünde bir masraf çıkarmaktadır. Bu iş ekipmanları için de böyledir. Nasıl olsa bir yıl daha idare eder anlayışıyla bakım yapmamak ya da değişmesi gereken parçayı önemsememek, makinenin bütününü etkileyen bir arızaya neden olabilir ve masrafı çok daha fazla artırabilir.

Ekipmanların Bakımını Kimler Yapmalıdır?

İş ekipmanlarının bakımını kesinlikle işin ehli uzmanları yapmalıdır. Bu uzmanlar ekipmanın teknik yapısına göre usta, teknisyen veya mühendis olabilir. Ancak o işin uzmanı kimse, teknik desteği ondan almak çok önemlidir. Farklı uzmanlık alanı olan bir teknisyeni anlayabilir düşüncesiyle önemli bir makinede bakımcı olarak çalıştırmak faydalı bir metot değildir.

Teknisyenlerin ilgili makinede teknik bakım yapabileceğine dair belgesi veya sertifikası olması önemlidir. Eğer yetkili firmadan geliyorsa zaten gerekli belgelere sahiptir. Ancak işi makinenin marka yetkilisi olan firmadan başka bir firmaya bakım yaptıracaksanız, garantisinin sona ereceğini de bilmelisiniz.

İş ekipmanlarının bakımında doğabilecek riskleri de göz önünde bulundurmalısınız. Herhangi bir iş kazasında mesleki eğitim almış kişinin önlem konusunda daha dikkatli olacağı muhakkaktır.